„II wojna światowa: wyścig do zwycięstwa”: droga Roosevelta do wojny z Hitlerem

„II wojna światowa: wyścig do zwycięstwa”: droga Roosevelta do wojny z Hitlerem

Trudno wyobrazić sobie zwycięską koalicję II wojny światowej, która doprowadziła do upadku Adolfa Hitlera, bez udziału Stanów Zjednoczonych. Jednak to światowe mocarstwo nie przystąpiło do wojny od razu. W latach trzydziestych, kiedy Hitler umacniał swoją pozycję w Europie, amerykański kongres uchwalał kolejne ustawy o neutralności. Co więcej, Franklin Delano Roosevelt obiecał Amerykanom, którzy podczas wojny wybrali go po raz trzeci na prezydenta, że Stany pozostaną neutralne. Jeszcze w październiku 1940 roku Roosevelt przyrzekał wyborcom, że „amerykańscy chłopcy” nie będą walczyć w żadnych „zagranicznych wojnach”. Odpowiedni dobór słów tej obietnicy nie wykluczał jednak obrony, gdy Amerykanie zostaną zaatakowani na własnym terytorium.

Arsenał demokracji

Dwa miesiące później Roosevelt, już jako prezydent, powiedział w przemówieniu radiowym, że Ameryka stanie się „arsenałem demokracji”. Już od jesieni 1939 roku  trwała polityka „cash and carry”, umożliwiająca Wielkiej Brytanii zakup od Stanów Zjednoczonych broni i jej transport na własnych statkach.

Ameryka wychodziła właśnie z wielkiego kryzysu. Produkcja rozkręcona na użytek II wojny światowej przyczyniła się do rozkwitu amerykańskiej gospodarki. Polityka „arsenału demokracji” nie tylko prowadziła do upadku Adolfa Hitlera, ale służyła amerykańskim interesom. Dlatego kiedy Wielkiej Brytanii zaczęło brakować środków na zakup i transport amerykańskiej broni i wyposażenia, Rossevelt zdecydował się na kolejny krok. W marcu 1941 roku uchwalono Lend-Lease Act, czyli, dosłownie, „ustawę o pożyczce-dzierżawie”. Zgodnie z nią rozpoczęto program udzielania państwom walczącym z Hitlerem pożyczek wojennych w postaci sprzętu wojskowego. Były to czołgi, samoloty, samochody, lokomotywy, lecz także żywność, buty i tkaniny. Sprzęt formalnie pozostawał własnością rządu amerykańskiego. Sam Roosevelt porównywał to do pożyczenia węża ogrodowego sąsiadowi, którego dom płonie. 

Po japońskim ataku na Pearl Harbor Stany Zjednoczone aktywnie przystąpiły do wojny. Jednak program Lend-Lease nadal trwał, zwłaszcza, że zanim wyekwipowano siły amerykańskie, wojnę z Hitlerem prowadziły pozostałe państwa koalicji. Z programu skorzystała głównie Wielka Brytania, lecz także ZSRR, Chiny, Francja i około 40 innych państw, pośrednio również Polska.

O tym, jak kształtował się kruchy, międzynarodowy sojusz, który doprowadził do upadku Adolfa Hitlera więcej w sześcioodcinkowej serii „II wojna światowa. Wyścig do zwycięstwa” już od poniedziałku 7 grudnia o 20:50 na kanale Polsat Viasat History.

 

Autorka tekstu: Maria Więckowska