Początki joannitów datowane są na XI wiek. Były one bardzo skromne, lecz z czasem stali się oni jednym z najpotężniejszych zakonów rycerskich w Europie. Przez pewien czas prowadzili nawet piracką działalność. W 1565 roku nie dał im rady sam Sulejman Wspaniały.
Na początku swego istnienia joannici prowadzili bractwo szpitalne. Dlatego też do dziś nazywani są szpitalnikami. W tych czasach poświęcali się oni przede wszystkim działalności charytatywnej. Wtedy byli też jeszcze zależni od Klasztoru Matki Boskiej Łacińskiej, jednak szybko się usamodzielnili.
Już w 1113 roku zakon został oficjalnie uznany przez papieża Paschalisa II. W jego szeregi przyjmowano kandydatów z całej Europy. Mimo, że stosunkowo nieliczni, rycerze-zakonnicy stanowili ważne wsparcie krzyżowców Ziemi Świętej. Dysponowali oni bowiem całą siecią warowni i twierdz. Potęgi zakonu nie złamał nawet upadek Królestwa Jerozolimskiego.
Po zdobyciu Jerozolimy przez Saladyna w 1187 roku, zakonnicy przenieśli się do Akki. Gdy i to miasto upadło w 1291 roku, udali się na Cypr. Po likwidacji zakonu templariuszy, większość ich dóbr przypadła w udziale właśnie szpitalnikom. Pozyskane środki pozwoliły im podbić w 1309 roku Rodos, które stało się odtąd ich główną siedzibą.
Dzięki coraz silniejszej flocie zakon maltański stał się prawdziwym postrachem dla muzułmańskich statków i okrętów na Morzu Śródziemnym. Główną zasadą joannitów było zdobywanie wrogich jednostek bez ich zniszczenia, by zyskać jak najwięcej.
Rosnąca potęga morska szpitalników stała się solą w oku Imperium Osmańskiego. Jego władcy kilkukrotnie próbowali usunąć zakon maltański z Rodos. W grudniu 1520 roku dokonał tego Sulejman Wspaniały. Doceniając męstwo przeciwnika sułtan pozwolił zakonnikom bezpiecznie odpłynąć i zatrzymać broń oraz flotę.
Przez kolejnych siedem lat joannici nie mogli znaleźć nowego domu. Tułali się po różnych portach Morza Śródziemnego. Dopiero w 1530 roku cesarz Karol V zdecydował, że ich nowym domem będzie Malta. Szybko przystąpiono to budowy nowej infrastruktury obronnej oraz zaplecza logistycznego. To od tego momentu joannici zaczęli być nazywani kawalerami maltańskimi.
O tym jak zakon maltański odparł atak Sulejmana Wspaniałego dowiecie się z programu „Oblężenie Malty: żołnierze Boga”, w niedzielę wielkanocną o 18:55. Więcej o historii chrześcijaństwa w serii „Cywilizacje: chrześcijaństwo”.
Autor: Zuzanna Pęksa