Do największych miast w delcie Nilu należy Aleksandria. Była jednym z wielu ośrodków o tej nazwie założonych przez Aleksandra Wielkiego. Wkrótce potem jeden z wodzów Aleksandra, Ptolemeusz, objął rządy w Egipcie i zapoczątkował nową dynastię. Miasto nazywano „Aleksandrią przy Egipcie”, ponieważ formalnie nie było częścią Egiptu. Jednocześnie, paradoksalnie, za rządów dynastii Ptolemeuszów pełniło rolę stolicy.
Rzeka Nil zmienia bieg
Powstanie i rozbudowa Aleksandrii zmieniło wygląd delty Nilu. Miasto, w przeciwieństwie do poprzednich egipskich stolic powstało aż 30 km od rzeki. Wody Nilu sztucznymi kanałami został skierowane ku jezioru, nad którym leżała Aleksandria. Wskutek tych zabiegów zaczęła stopniowo znikać jedna z głównych odnóg Nilu, tzw. odnoga kanopska. W V wieku n.e. całkowicie wyschła.
Aleksandria w starożytności była potężnym ośrodkiem kultury i nauki, słynęła z największej biblioteki ówczesnego świata. Było również ważnym portem na Morzu Śródziemnym. To właśnie tam, na wysepce Faros znajdowała się latarnia morska, uważana za jeden z siedmiu cudów świata starożytnego.
Latarnia na Faros
Zbudowano ją w III wieku p.n.e. Przez długi czas była najwyższą budowlą świata. Blask ognia płonącego na jej szczycie dzięki specjalnym lustrom żeglarze widzieli z odległości około 50 km. Częściowo zniszczona przez trzęsienia ziemi, ostatecznie przestała istnieć w XIV wieku. Znana była tylko z opisów i nielicznych wizerunków. Dopiero w latach dziewięćdziesiątych XX wieku archeolodzy odnaleźli ruiny latarni na dnie morza. Ich odkrycia zmieniły część dotychczasowych wyobrażeń o wyglądzie latarni. Starożytne źródła opisują ją jako białą. Jednak wydobyte z głębi morza bloki granitu okazały się różowe. Taki surowiec sprowadzano z oddalonego ponad 1000 km Aswanu na południu. Transport za pomocą łodzi i tragarzy trwał około 25 dni. Być może przez pewien czas latarnia obłożona była wapiennymi lub marmurowymi płytami albo otynkowana na biało.
Zdjęcia z poszukiwania ruin latarni i inne podwodne poszukiwania archeologiczne na obszarze delty Nilu zobaczycie w serii „Skanowanie Nilu”, od 21 grudnia o 21:50 na kanale Polsat Viasat History.
Autorka tekstu: Maria Więckowska