„Życie w kraju Hitlera”: Propagandowe igrzyska Adolfa Hitlera

„Życie w kraju Hitlera”: Propagandowe igrzyska Adolfa Hitlera

Berlin w 1936 był już zupełnie innym miastem, niż przed dojściem Hitlera do władzy. Ideologia nazistowska błyskawicznie opanowała wszystkie sfery życia. Nasilały się represje, zniszczono opozycję, powstawały obozy koncentracyjne. Umacniała się polityka antysemicka, drastycznie ograniczono wolność słowa, zlikwidowano niezależną prasę. Atmosfera się zagęszczała. Jednak sportowcom, dziennikarzom i kibicom przybywającym na igrzyska olimpijskie naziści chcieli się pokazać z jak najlepszej strony. Z przestrzeni publicznej usuwano wszystko, co mogło źle wyglądać w oczach przybyszów.

Igrzyska w cieniu propagandy

W 1936 roku w Niemczech odbyły się zarówno letnie jak i zimowe igrzyska. Zimowe w Garmisch-Partenkirchen i słynne letnie w Berlinie. Ich organizację przydzielono Niemcom jeszcze przed dojściem Hitlera do władzy, jednak dla nazistów stały się wymarzoną okazją do propagandowego wykorzystania. Zwłaszcza, że były to pierwsze igrzyska częściowo transmitowane przez telewizję. Również po raz pierwszy odbyła się sztafeta z pochodnią ognia olimpijskiego z Grecji.

W ten rozmach wpisywał się potężny stadion olimpijski wybudowany w Berlinie specjalnie na igrzyska, według projektu Wernera Marcha. Swój udział miał w nim również ulubiony architekt Adolfa Hitlera, Albert Speer. Podobno Führer powiedział mu kiedyś, że w przyszłości wszystkie igrzyska będą odbywały się w Rzeszy i ukazywały wyższość rasy aryjskiej. Przy stadionie znalazło się Pole Majowe, zaprojektowane z myślą o masowych wiecach. Miało pomieścić ok. 250 000 osób, chociaż historycy szacują, że przemowy Hitlera na wiecu z okazji przyjazdu Mussoliniego rok później mogło słuchać nawet 700 000 uczestników.

W 1936 roku III Rzesza nie tylko odniosła oczekiwany sukces propagandowy, ale zwyciężyła w klasyfikacji medalowej, zdobywając 89 medali, w tym 33 złote. Jednak paradoksalnie, jedną z największych gwiazd igrzysk był, wbrew ideologii głoszącej wyższość „aryjskiej rasy”, czarnoskóry lekkoatleta  Jesse Owens.

Kadry przedstawiające Owensa i inne fragmenty oryginalnych nagrań igrzysk z 1936 roku oraz wiele materiałów dokumentujących życie w Niemczech przed II wojną światową i podczas niej zobaczycie w serii „Życie w kraju Hitlera” od poniedziałku 2 listopada o 21:00 na kanale Polsat Viasat History.

Autorka tekstu: Maria Więckowska